Historia

Szukając urokliwych miejsc bogatych historią i oryginalnych w propozycji poznawania dnia dzisiejszego warto na swoim turystycznym szlaku pamiętać o Pucku, najstarszym porcie słowiańskim nad wodami Bałtyku, grodzie książąt gdańskich, bazie floty królewskiej, miejscu Zaślubin Polski z morzem 1920 roku. Walory kulturowe, przyrodnicze, turystyczne kaszubskiego miasteczka nad wodami Zatoki Puckiej dopełniają piękne okolice, które warto przemierzyć śladem dawnych wsi i majątków. Nieliczne już na Kaszubach -szachulcowe zabudowania, przydrożne krzyże i kapliczki, kościoły w Mechowie, Starzynie, Sanktuarium, Matki Boskiej Swarzewskiej to najciekawsze sakralne obiekty. XIX-wieczne pałace, dwory tworzą przyjazny klimat przeszłości. Są miejscami szczególnie chętnie odwiedzanymi przez turystów. Na wakacje do Pucka przybywa się po zdrowie i wypoczynek. Na zwiedzanie miasta przeznaczyć trzeba co najmniej dwie godziny. Swoim klimatem i niepowtarzalną atmosferą przyciąga Stare Miasto z zachowanym czytelnym, średniowiecznym układem ulic i dawnym Ratuszem zlokalizowanym przy Starym Rynku. W sezonie przy południowej pierzei rynku usytuowana jest scena, na której odbywają się plenerowe imprezy kulturalno-rozrywkowe. Po przeciwnej stronie znajduje się jeden z budynków Muzeum Ziemi Puckiej ze stałą ekspozycją archeologiczną dotyczącą ziemi puckiej, wnętrzem kamienicy mieszczańskiej oraz wystawami czasowymi.

Początki osadnictwa sięgają wczesnego średniowiecza. W II połowie XIII w Pucku istniał gród kasztelański książąt wschodniopomorskich. Od 1309 we władaniu Krzyżaków, siedziba komturii, prawa miejskie uzyskał z rąk krzyżackich w 1348.

Podczas wojny trzynastoletniej (1454–1466) mieszczanie puccy stanęli po stronie Polski. W 1457 w Pucku znalazł schronienie wygnany król Szwecji Karol VIII Knutsson Bonde. W zamian za 15 tys. marek pruskich otrzymał w zastaw od Kazimierza Jagiellończyka Ziemię Pucką (980 km2). Państewko puckie istniało formalnie do 1460 kiedy to Puck zdobyli Krzyżacy, później król znalazł schronienie w Gdańsku.

W 1466 włączono Puck do Prus Królewskich, będących od 1569 częścią Korony (wcześniej podlegały jej na zasadach autonomicznych). Siedziba starostwa powiatowego, miejsce sejmików szlacheckich i sądów grodzkich. Za czasów panowania Wazów twierdza i baza floty polskiej.

W połowie XVIII miasto podupadło i w 1772 zostało włączone do państwa Fryderyka Wielkiego. W 1818 zostało siedzibą powiatu w rejencji gdańskiej (nosiło wówczas nazwę Putzig), wówczas jego znaczenie nieznacznie wzrosło. W owym czasie wytwarzano tu słynne na całe Pomorze piwo puckie.

10 lutego 1920 odbyły się tu tzw. zaślubiny Polski z morzem z udziałem generała Hallera.

1 lipca 1920 w Pucku utworzona została Baza Lotnictwa Morskiego – pierwsza jednostka polskiego lotnictwa morskiego, a w październiku tego roku rozpoczęto formowanie Pułku Artylerii Nadbrzeżnej.

Do września 1939 Puck był garnizonem Morskiego Dywizjonu Lotniczego. Przy dywizjonie funkcjonował Posterunek Żandarmerii Puck. Jesienią 1937 w Pucku sformowany został Kaszubski Batalion Obrony Narodowej.

15 sierpnia 1922, w czasie obchodów drugiej rocznicy „Cudu nad Wisłą”, miała miejsce tragiczna w skutkach „katastrofa lotnicza”.

Aż do 1926 Puck oraz Hel były jedynymi polskimi portami nad morzem (poza Gdańskiem). W tym samym roku miasto spotkała degradacja – zlikwidowano powiat pucki włączając miasto i okolice do powiatu morskiego z siedzibą w Wejherowie.

W latach 1939–1945 miasto pod okupacją niemiecką. W okresie 1941–1944 istniał tu obóz pracy, gdzie więźniowie produkowali części do samolotów. W 1956 reaktywowano powiat pucki, który istniał do 1975 i ponownie od 1999.